Biến Phí Là Gì? Phân Biệt Biểu Phí Và Định Phí? Cách Tính?

Trong quá trình sản xuất kinh doanh thì lợi nhuận sẽ phụ thuộc vào 2 yếu tố chính đó là doanh thu và chi phí bao gồm biểu phí và định phí. Như vậy, biểu phí là gì? Các loại biểu phí hiện nay? Nếu bạn quan tâm đến vấn đề này thì đừng quên theo dõi nội dung bài viết dưới đây của Kinhteluatvcu.edu.vn nhé!

Biến phí là gì ?

Biểu phí còn được gọi là biến đổi chi phí, là một phần quan trọng trong tổng cấu tạo chi phí của doanh nghiệp, với đặc điểm là chúng thay đổi tương ứng khi sản lượng sản xuất thay đổi.

Thường thì, biến phí được gắn kết chặt chẽ với các hoạt động sản xuất kinh doanh trực tiếp như: chi phí nguyên liệu trực tiếp, chi phí lao động trực tiếp, giá vốn hàng bán, chi phí tiêu thụ khi bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, và nhiều khoản chi phí khác.

Sự biến đổi của chi phí này có ảnh hưởng quan trọng đến các thông số quan trọng trong báo cáo tài chính như lợi nhuận gộp, lợi nhuận ròng, doanh thu, và còn tạo nên những thông tin quý báu cho việc đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Biến phí Tiếng Anh là gì?

Cùng với các thuật ngữ bằng tiếng Việt, trong quá trình áp dụng khái niệm này, nhiều người cũng quan tâm đến cách gọi tương ứng trong tiếng Anh để sử dụng rộng rãi hơn. Trong trường hợp của biến phí hoặc chi phí khả biến, chúng có tên gọi tiếng Anh là “Variable charges” hoặc “Variable cost”.

Đặc điểm của biến phí là gì?

Để phân biệt và so sánh biến phí với các dạng phí khác, đặc biệt là phí cố định, bạn cần thấu hiểu những điểm dưới đây liên quan đến biến phí:

• Biến phí là một loại chi phí mà thay đổi liên tục trong quá trình hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp, chúng phụ thuộc trực tiếp vào sự biến đổi của sản lượng.
• Giá trị biến phí mỗi đơn vị sản phẩm không thay đổi khi mức độ hoạt động thay đổi.
• Trong trường hợp không có hoạt động nào diễn ra, biến phí có giá trị bằng 0.
• Sự thay đổi của biến phí biểu thị sự tương quan thuận lợi với mức độ hoạt động trong quá trình sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp.

Các loại biến phí hiện nay

Biến phí tỷ lệ

Biến phí tỷ lệ là loại chi phí mà biến đổi của chúng chặt chẽ tỷ lệ thuận với sự biến đổi của mức độ hoạt động. Các ví dụ về biến phí tỷ lệ thường bao gồm chi phí nguyên liệu trực tiếp, chi phí lao động trực tiếp, chi phí hoa hồng từ việc bán hàng, và chi phí đóng gói sản phẩm.

Tính toán toán học của biến phí tỷ lệ được thể hiện qua công thức sau: Y = b.X

Trong đó:

• Y: tổng số biến phí
• b: giá trị biến phí cho mỗi đơn vị hoạt động
• X: mức độ hoạt động

Do đó, để quản lý hiệu quả tỷ lệ biến phí, các nhà quản lý không chỉ cần điều chỉnh tổng số chi phí mà còn phải kiểm soát cẩn thận giá trị biến phí cho mỗi đơn vị mức độ hoạt động theo chuẩn.

Biến phí cấp bậc

Biến phí phân cấp là dạng chi phí chỉ thay đổi khi mức độ hoạt động đạt đến một ngưỡng, một phạm vi cụ thể. Các ví dụ về biến phí phân cấp bao gồm các khoản chi phí như lương của những thợ bảo trì, chi phí tiêu thụ điện năng; tất cả những chi phí này biến đổi tỷ lệ theo mức độ hoạt động của máy móc và thiết bị trong một phạm vi nhất định.

Như vậy, biến phí phân cấp thể hiện sự tương quan tỷ lệ, tuy nhiên không phải tuyến tính, với sự biến đổi của mức độ hoạt động. Điều này cho phép các chi phí thay đổi để phù hợp với mức độ hoạt động mới. Đồng thời, những loại chi phí này cũng điều chỉnh linh hoạt theo quy mô sản xuất, các máy móc và thiết bị liên quan.

Ví dụ về biến phí

Để bạn có cái nhìn cụ thể và chi tiết hơn về biến phí, chúng tôi muốn trình bày một ví dụ minh họa về loại phí này trong quá trình kinh doanh sản xuất của một doanh nghiệp thực tế như sau:

Ví dụ: Trong một doanh nghiệp A, trung bình cần 5 nhân viên để kiểm tra chất lượng cho một dây chuyền sản xuất. Mức lương trả cho mỗi nhân viên là 8 triệu đồng mỗi tháng. Nếu công ty mở rộng quy mô sản xuất bằng cách thêm 1 dây chuyền, số lượng nhân viên kiểm tra cần tăng lên thành 10 người. Điều này dẫn đến việc chi phí thuê nhân viên tăng lên thành 80 triệu đồng mỗi tháng (10 nhân viên * 8 triệu đồng/người).

Có thể thấy rõ ràng rằng, nếu công ty tiếp tục mở thêm 2 hoặc 3 dây chuyền sản xuất nữa, số lượng nhân viên và chi phí tương ứng cũng sẽ tăng lên. Đây chính là ví dụ về biến phí cấp bậc của công ty, trong đó loại chi phí này chỉ tăng khi mức độ hoạt động vượt qua giới hạn của 1 dây chuyền sản xuất/5 nhân viên.

Biểu phí và định phí khác nhau như thế nào?

Thường thì, người ta thường gặp khó khăn trong việc phân biệt hai loại chi phí phổ biến là biến phí và định phí. Để giúp bạn hiểu rõ hơn và phân biệt chúng một cách dễ dàng hơn, bài viết dưới đây tổng hợp một số thông tin về sự khác biệt giữa hai loại chi phí này, nhằm mang lại sự tham khảo cho bạn:

Về định phí

Định phí của doanh nghiệp là các loại chi phí mà không bị thay đổi bất kể sự biến động của sản lượng trong quá trình sản xuất.

Khi mức độ hoạt động của doanh nghiệp thay đổi trong một phạm vi cụ thể, tổng giá trị của định phí sẽ không thay đổi, nhưng giá trị định phí tính trên mỗi đơn vị sản phẩm sẽ thay đổi tương ứng.

Định phí được tính toán dựa trên một đơn vị sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp sản xuất.

Thông thường, các loại định phí bao gồm các khoản chi phí liên quan đến thuê tài sản, chi trả lương cho nhân viên, chi phí tiếp thị và quảng cáo, cũng như các khoản chi phí liên quan đến tổ chức đào tạo và nghiên cứu phát triển sản phẩm mới.

Về biến phí

Biến phí sẽ bao hàm các khoản chi phí như: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí lao động trực tiếp, chi phí mua sắm phụ tùng hoặc sửa chữa thiết bị, cùng với các chi phí liên quan đến tiêu thụ điện nước,…

Các khoản biến phí sẽ luôn biến đổi theo tương ứng với sự thay đổi tăng hoặc giảm của mức độ hoạt động trong quá trình sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp.

Đối với các công ty hoạt động trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ, các biến phí cũng bao gồm chi phí liên quan đến thuê mặt bằng và chiết khấu hoa hồng cho người bán.

Bài viết trên Kinhteluatvcu đã trình bày đầy đủ và chính xác nhất về khái niệm biến phí, nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về câu hỏi “Biến phí là gì?” Các thông tin được cung cấp trong bài viết hy vọng sẽ giúp bạn phân biệt biến phí với các loại phí khác một cách dễ dàng và chính xác.